Gall fod yn her penderfynu a yw adnoddau’n gredadwy neu’n ddibynadwy. Beth bynnag yw'r ffynhonnell, gallai fod yn llyfr, yn erthygl mewn cyfnodolyn, yn wefan, yn erthygl papur newydd, a gall y Prawf SIFT eich helpu i werthuso'r ffynhonnell i benderfynu a yw'r wybodaeth a ddarganfuwyd gennych o ansawdd da.
S: Stop - Stopio
I: Investigate - Ymchwilio i'r ffynhonnell
F: Find - Dod o hyd i well sylw
T: Trace - Olrhain gwybodaeth yn ôl i'r ffynhonnell
Mae hwn yn ddull cyflym a syml y gellir ei gymhwyso i bob math o ffynonellau a fydd yn eich helpu i farnu ansawdd y wybodaeth yr ydych yn edrych arni.
Mae’n rhoi pethau i chi eu gwneud, yn benodol, pedwar symudiad y dylech eu gwneud, pryd bynnag y byddwch yn dod o hyd i ddarn o wybodaeth rydych am ei ddefnyddio neu ei rannu.
Cofiwch, gallwch chi bob amser ofyn i'ch Llyfrgellydd am help i werthuso gwybodaeth.
Crëwyd y dull SIFT gan Mike Caulfield. Mae'r holl wybodaeth SIFT ar y dudalen hon wedi'i haddasu o'i ddeunyddiau gyda thrwydded CC BY 4.0
Y symudiad cyntaf yw'r symlaf.
Pan fyddwch chi'n dod o hyd i wybodaeth cyn i chi ddechrau ei darllen - STOPIWCH a gofynnwch i chi'ch hun a ydych chi'n adnabod ac yn ymddiried yn y wefan neu ffynhonnell y wybodaeth.
Os nad ydych chi, defnyddiwch y symudiadau eraill i gael synnwyr o'r hyn rydych chi'n edrych arno.
Mae ymchwilio i’r ffynhonnell yn golygu adnabod yr hyn rydych chi’n ei ddarllen cyn ei ddarllen. Nid yw hyn yn golygu bod yn rhaid i chi wneud ymchwiliad manwl i bob ffynhonnell cyn i chi ymgysylltu â hi.
Bydd cymryd chwe deg eiliad i ddarganfod o ble y daw'r wybodaeth yn eich helpu i benderfynu a yw'n werth ei darllen yn llawn.
Gall y cam cychwynnol hwn hefyd eich helpu i ddeall ei arwyddocâd a'i ddibynadwyedd yn well.
Dewch i adnabod arbenigedd ac agenda eich ffynhonnell fel y gallwch ei dehongli.
Ystyriwch beth mae gwefannau eraill yn ei ddweud am eich ffynhonnell. Chwiliwch am wybodaeth am y wefan rydych chi'n edrych arni, y person sy'n rhoi barn neu'r sefydliad sy'n darparu'r wybodaeth. Gall gwefan gwirio ffeithiau helpu.
Darllenwch yn ofalus ac ystyriwch wrth glicio.
Weithiau nid ydych chi'n poeni am yr erthygl benodol sy'n eich cyrraedd. Rydych chi'n poeni am yr honiad y mae'r erthygl yn ei wneud.
Olrhain honiadau, dyfyniadau, a chyfryngau yn ôl i'r cyd-destun gwreiddiol.